Khái quát quá trình hình thành phường Hà Tu mới (trên cơ sở sáp nhập 2 phường Hà Tu và Hà Phong theo Nghị quyết 1679/NQ-UBTVQH15).
I- Lịch sử của Phường Hà Tu cũ:
Sau khi nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời (02/9/1945), Hà Tu là một trong những thị trấn trực thuộc khu đặc biệt Hòn Gai (theo Nghị định số 269 NV-NĐ ngày 19/7/1946 của Bộ Nội vụ).
Ngày 16/8/1949, UBKCHC Liên khu I ra Quyết định số 572PC/2 ấn định địa giới Đặc khu Hòn Gai, Hà Tu trở thành một trong 4 phố thuộc đặc khu Hòn Gai (phố Bãi Cháy, Hà Tu, Hà Lầm, Mông Dương).
Ngày 26/2/1966, Bộ nội vụ ra Quyết định số 50-NV “Phê chuẩn việc thành lập các thị trấn Hà Tu, Hà Lầm, Bãi Cháy thuộc thị xã Hòn Gai”.
Ngày 02/3/1973, Phủ Thủ tướng ra Quyết định số 11-BT giải thể xã Tân Lập thuộc thị xã Hồng Gai và giao cho thị trấn Hà Tu thuộc thị xã Hồng Gai quản lý toàn bộ ruộng đất và nhân khẩu của xã này.
Ngày 10/9/1981, Hội đồng Bộ trưởng ra Quyết định số 63-HĐBT về giải thể thị trấn Hà Tu, lập thành 2 phường Hà Tu và Hà Phong thuộc thị xã Hòn Gai.
Với những thành tích và nhiều phần thưởng trong kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và bảo vệ biên giới, năm 2005, phường Hà Tu được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Phường Hà Phong được thành lập ngày 10/9/1981 theo Quyết định số 63/HĐBT Hội đồng Bộ trưởng:“Giải thể thị trấn Hà Tu để thành lập 2 phường Hà Tu và phường Hà Phong (thị xã Hồng Gai).
- Vai trò và ý nghĩa của vị trí địa lý trong quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của phường Hà Tu mới.
Vị trí địa lý của phường Hà Tu mới (sau khi sáp nhập với Hà Phong) đóng vai trò chiến lược và quan trọng trong định hướng quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của khu vực và toàn phường Hà Tu.
1. Có vị trí quan trọng về kết nối giao thông
- Đây là trục kết nối quan trọng giữa Hạ Long và Cẩm Phả – hai trung tâm công nghiệp, du lịch lớn của tỉnh Quảng Ninh.
- Giao thông thuận lợi: nằm trên tuyến Quốc lộ 18, gần cao tốc Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái, giúp lưu thông hàng hóa và giao thương diễn ra thuận tiện.
2. Giáp biển – tiềm năng phát triển cảng, du lịch, thuỷ sản
Phường Hà Tu có đường bờ biển tiếp giáp với Vịnh Hạ Long:
- Có thể khai thác để phát triển cảng biển, tàu du lịch, bến thuyền, dịch vụ du lịch sinh thái biển.
- Khu vực gần Nam Cầu Trắng là nơi được quy hoạch xây dựng trung tâm dịch vụ đô thị ven biển.
3. Gần các khu công nghiệp, mỏ than và khu đô thị mới
- Hà Tu và Hà Phong trước đây đều có các mỏ khai thác than, là nguồn lực quan trọng cho ngành công nghiệp địa phương.
- Gần các khu đô thị mới như Hà Khánh, Cao Xanh – Hà Khánh B, mở ra cơ hội phát triển thương mại, nhà ở, dịch vụ.
4. Thuận lợi trong công tác quy hoạch và mở rộng đô thị
- Diện tích sau sáp nhập hơn 3.700 ha, là một trong những phường có diện tích lớn.
- Đất đai đa dạng: ven biển, đồi núi, đô thị, thuận tiện cho quy hoạch khu dân cư, công trình công cộng, khu công nghiệp sạch và khu sinh thái.
5. Góp phần quan trọng trong chiến lược phát triển tỉnh Quảng Ninh
- Nằm trong vùng quy hoạch phát triển Hạ Long mở rộng về phía Đông, định hướng đến năm 2030–2050 trước đây.
- Là điểm kết nối giữa khu trung tâm hiện tại với các dự án phát triển đô thị, cảng biển, bệnh viện, trường học mới.
Vị trí địa lý của phường Hà Tu mới không chỉ có lợi thế giao thông – kinh tế – biển mà còn là yếu tố cốt lõi trong chiến lược phát triển bền vững của TP Hạ Long. Đây sẽ là trung tâm phụ trợ đô thị, khu vực động lực phát triển công – nông – ngư nghiệp kết hợp với dịch vụ và du lịch.
II. Vị trí địa lý hiện tại
1. Ranh giới hành chính
- Phía Bắc giáp: phường Hà Lầm
- Phía Nam giáp: tiếp giáp Vịnh Hạ Long, với dải bờ biển dài, bao gồm khu vực cảng, bến thuyền và các cơ sở dịch vụ biển.
- Phía Đông giáp: phường Quang Hanh
- Phía Tây giáp: phường Hạ Long
Ghi chú: Thông tin nên kèm bản đồ sơ đồ hóa hoặc hình minh họa ranh giới hành chính nếu có.
2. Diện tích và địa hình
- Tổng diện tích tự nhiên: 37,6 km²
- Đặc điểm địa hình: (đồi núi, ven biển, đồng bằng, …)
Địa hình của phường Hà Tu mới (sau sáp nhập với phường Hà Phong) mang đặc trưng đa dạng và phân hóa rõ rệt, tạo ra nhiều tiềm năng trong quy hoạch phát triển đô thị, công nghiệp, du lịch và nông – lâm nghiệp.
1. Địa hình đồi núi chiếm phần lớn diện tích
- Các khu vực phía Bắc và Đông Bắc của phường chủ yếu là đồi núi thấp, thuộc dãy núi than đá thuộc vành đai than Đông Bắc.
- Đây là nơi có các mỏ than lộ thiên lớn như mỏ Hà Tu, Núi Béo, gắn liền với lịch sử khai thác than của tỉnh Quảng Ninh.
2. Địa hình bán sơn địa và đất trũng xen kẽ
- Khu vực trung tâm và một phần phía Tây Nam có địa hình bán sơn địa, với các dải đất thấp, đồi thoải, thuận tiện cho:
- Phát triển khu dân cư, trường học, trụ sở hành chính
- Xây dựng các công trình hạ tầng đô thị
3. Địa hình ven biển – đất thấp ven vịnh
- Phía Nam phường tiếp giáp Vịnh Hạ Long, với địa hình thấp, một số khu đất san lấp tạo mặt bằng:
- Có các khu vực bến cảng, cảng than, dịch vụ hậu cần ven biển
- Là nơi quy hoạch các khu đô thị mới ven biển, công viên, hạ tầng công cộng
4. Địa hình phức hợp – nhiều khu vực đang trong quá trình cải tạo
- Một phần đáng kể địa hình hiện nay là đất đã khai thác hoặc đang phục hồi sau khai thác mỏ, có tính chất:
- Nền yếu hoặc chưa ổn định
- Đang được cải tạo, san gạt, phủ xanh
- Tổng kết đặc điểm địa hình phường Hà Tu mới:
Khu vực | Đặc điểm địa hình | Tiềm năng phát triển |
---|---|---|
Bắc – Đông Bắc | Đồi núi, mỏ than | Công nghiệp, phục hồi môi trường |
Trung tâm | Đồi thoải, bán sơn địa | Dân cư, hạ tầng đô thị |
Nam | Đất thấp ven biển | Du lịch, dịch vụ cảng, đô thị ven biển |
Toàn khu | Nhiều vùng cải tạo sau khai thác | Quy hoạch tái thiết, cây xanh, đô thị sinh thái |
3. Vị trí trong mạng lưới giao thông
Phường Hà Tu mới (sau sáp nhập với phường Hà Phong, thuộc thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) có mạng lưới giao thông khá thuận lợi và đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối nội vùng và liên vùng.
1. Tuyến Quốc lộ 18 (QL18) – trục giao thông huyết mạch
- Quốc lộ 18 chạy xuyên qua trung tâm phường Hà Tu, kết nối trực tiếp:
- Phía Tây về trung tâm TP Hạ Long (qua phường Hồng Hà, Bãi Cháy, Hòn Gai)
- Phía Đông sang TP Cẩm Phả (qua phường Quang Hanh)
- Là tuyến giao thông chính của vành đai kinh tế phía Bắc, nối Hà Nội – Bắc Ninh – Uông Bí – Hạ Long – Cẩm Phả – Móng Cái.
2. Đường bao biển Hạ Long – Cẩm Phả (đường Hạ Long – Quang Hanh)
- Tuyến đường bao biển mới đi qua khu vực giáp Vịnh Hạ Long, một phần cắt qua phường Hà Tu.
- Là trục cảnh quan kết nối du lịch, giao thông nhẹ ven biển, nối từ Bãi Cháy đến Cẩm Phả.
3. Mạng lưới đường nội phường – kết nối dân cư và mỏ than
- Các tuyến đường trục dân sinh kết nối các khu dân cư như:
- Khu Hà Phong – Núi Beo – Hà Tu
- Các khu phố 1 đến 7 (cũ)
- Khu mỏ than, công nghiệp, kho cảng
- Một số tuyến đường được đầu tư mở rộng và nâng cấp, gắn với quy hoạch chỉnh trang đô thị.
4. Giao thông cảng và biển
- Phía Nam phường có các khu vực tiếp giáp biển, bao gồm:
- Cảng Hà Tu, bến cảng than, cảng xuất nhập vật liệu xây dựng
- Khu vực Nam Cầu Trắng – đang quy hoạch bến tàu và khu dịch vụ ven biển
5. Liên kết vùng – tiếp cận hạ tầng giao thông chiến lược
- Hà Tu nằm gần các đầu mối giao thông chiến lược:
- Cách cao tốc Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái khoảng 5–7 km
- Cách sân bay Vân Đồn khoảng 45 km
- Dễ tiếp cận bến tàu du lịch quốc tế Tuần Châu, cảng Cái Lân